بانک کتاب و مقالات

شناسایی ومقایسه نژاد های زنبورعسل

نژاد های زنبورعسل با بعضی از خصوصیات ظاهری و زیسترفتاری قابل تشخیص اند.بعضی از این خصوصیات ظاهری (مانند رنگ قسمتهای متفاوت بدن)کاملا مشخص است و با چشم غیر مسلح دیده می شود.در صورتی که تعداد دیگری از خصوصیات به اسانی با چشم غیر مسلح قابل تشخیص نیست و باید انها را به روش اندازه گیری در یک نمونه از جمعیت زنبورعسل(روش بیومتری)مشخص کرد.
در میان این دسته از خصوصیات،اندازه قسمتهای بدن مانند زبان،حلقه های سینه و شکم،طول و عرض بندهای پاها،طول و عرض بالهای عقب و جلو،رگ بالها،نسبت بالها به هم و...اهمیت ویژه ای دارد.در میان خصوصیات زیست رفتاری،رشد کلنی،فعالیت صحرا گردی،موم بافی،دفاع از کلنی،تمایل به جمع اوری بره موم،مقاومت در برابر بیماریها و افتها،تولید عسل،تولید بچه کندو و نحوه زمستان گذرانی نیز حائز اهمیت است.در سالهای1925تا1940الپاتوف و گوتسه اصول تشخیص و توصیف نژادهای زنبورعسل در جهان را بر اساس اندازه گیری دقیق خصوصیات ظاهری ارائه دادند.
معمولا برای اندازه گیری خصوصیات ظاهری از هر کلنی حداقل20 زنبور کارگر نمونه گیری می شود.در صورتی که هدف از اندازه گیری خصوصیات ظاهری شناسایی و مقایسه نژادها به روشهای گوناگون باشد نمونه بیشتری مورد نیاز است.برای مثال در روش شناسایی نژادهای زنبورهای افریقایی بهتر است50زنبور کارگر از هر کلنی نمونه گیری شود.
نمونه های هر کلنی(زنبورکارگر یا نر)باید در یک محلول خاص نگهداری شود تا هنگامی که در ازمایشات عملیات اندازه گیری صورت می گیرد خصوصیات ریخت شناسی زنبورها ثابت بماند و تغیری در رنگ و اندازه انها ایجاد نشود.برای این کار محلولهای متفاوتی پیشنهاد شد که رایجترین انها محلول پامپل(pampole) است.این محلول از 30قسمت اب مقطر،15قسمت الکل اتیلیک95درصد،6قسمت فرمالدئید38تا40درصد و2قسمت اسید استیک تشکیل شده است.برای مقایسه نژادها و توده های زنبورعسل از صفات متفاوتی استفاده می شود که بالغ بر 39 صفت است.بعضی از خصوصیات ظاهری نژادهای زنبورعسل که در تفکیک و تشخیص انها مورد استفاده قرار می گیرد و اهمیت بیشتری دارد عبارتند از:

1- رنگ اسکلت خارجی بدن

2- اندازه جثه و قسمتهای گوناگون بدن

3- اندازه طول زبان یا خرطوم

4- مشخصات موهای سطح بدن

5- مشخصات رگ بالها